PGN Reader
les diagrammes du Maître
[Event "?"]
[Site "?"]
[Date "1931.??.??"]
[Round "?"]
[White "Grigoriev, ND."]
[Black "0000.22"]
[Result "1/2-1/2"]
[SetUp "1"]
[FEN "8/8/2p5/6p1/8/3P3P/7K/4k3 w - - 0 1"]
[PlyCount "21"]
[EventDate "1931.??.??"]
[EventType "tourn"]
{EFI 281 ; EFI bis 292. Le juste milieu ou "les deux lièvres". Brillant
développement d'une idée (Rf3 / Rc7) de Kling & Horwitz. "Le Roi blanc
gardera le cap, sans se laisser distraire par la droite ni la gauche, jusqu'à
atteindre la case e7 !" (J. Beasley dans "Endgame magic").} 1. Kg3 $8 (1. d4 $2
Kf2 $8 2. Kh1 Ke3 $19) 1... c5 (1... Ke2 2. d4 $3 Ke3 3. Kg4 $8 Kxd4 $8 4. Kxg5
$8 $11 {: les Noirs font Dame les premiers, mais après Rg6! leur Roi interdit
un ...Dc3! et bien sûr ...Dc8 (ou ...Dh1) est contré par Rg7!=, le RN étant
hors de la zone}) 2. Kf3 $3 {[#]} (2. Kg4 $2 Ke2 $1 3. Kxg5 Kxd3 $8 {(pas
d'obstruction de la grande diagonale cette fois-ci)} 4. h4 c4 $8 5. h5 c3 $8 6.
h6 c2 $8 7. h7 c1=Q+ $8 8. Kg6 Qc3 $1 $19) 2... Kf1 $1 (2... Kd2 3. Ke4 $8 Ke2
4. Kd5 $8 Kxd3 5. Kxc5 $8 $11) 3. Ke4 $8 {Le Roi a trouvé sa colonne, à
laquelle il restera fidèle !} (3. Ke3 $2 Kg2 $8 $19) (3. Kg4 $2 Ke2 $8 $19 {
déjà vu}) 3... Kf2 $1 {Si les pions sont capturés du même côté, la partie est
nulle. Sinon les Noirs gagnent, d'où...} (3... Ke2 4. Kd5 $8 (4. Kf5 $2 Kxd3
$19) 4... Kxd3 5. Kxc5 $8 $11) (3... Kg2 4. Kf5 $8 (4. Kd5 $2 Kxh3 $19) 4...
Kxh3 5. Kxg5 $8 $11) 4. Ke5 $3 {[#]Réservant la décision.} (4. Kd5 $2 Kg3 $1 5.
Kxc5 Kxh3 $8 6. d4 g4 $8 $19 {: il y aura échec en g1}) (4. Kf5 $2 Ke3 $8 (4...
Ke2 $2 5. Ke4 $8) 5. Kxg5 Kxd3 $8 $19 {comme déjà vu}) 4... Kf3 {Où
joueriez-vous le Roi blanc ?} (4... Ke3 5. Kd5 $1 Kxd3 6. Kxc5 $8 $11) 5. Ke6
$3 {[#]La distance du Roi blanc à chaque pion reste égale.} Kf4 (5... Kg3 6. Kf5
$1) 6. Ke7 $3 {[#]Droit comme un "i", le Roi blanc continue sans se démonter.
Cette idée, eût-elle été connue de la joueuse conduisant les Blancs, aurait
permis un sauvetage dans Yildiz-Danielian 2009.} (6. Kf6 $2 Ke3 $8 $19) (6. Kd5
$2 Kg3 $8 $19) 6... Ke5 (6... Kf5 $6 7. Kd6 $1 Kf4 $8 8. Kxc5 Kg3 $8 $11) (6...
Kg3 7. Kf6 $8 Kxh3 8. Kxg5 $8 $11) (6... Ke3 7. Kd6 $8 Kxd3 8. Kxc5 $8 $11) 7.
Kd7 $8 (7. Kf7 $2 Kd4 $8 $19 (7... Kd5 $2 8. Ke7 $8)) 7... Kf4 (7... Kd5 8. Kc7
$1 {(ou en e7)}) (7... Kd4 8. Kd6 $1 {(ou en c6)}) 8. Ke6 $1 {Ou en e7.} Kf3 9.
Ke5 $1 {Ou en e7, là encore.} Kf2 10. Ke4 $1 Kf1 11. Kf3 1/2-1/2
[Event "?"]
[Site "?"]
[Date "1978.??.??"]
[Round "?"]
[White "Gulko B, Romanishin O"]
[Black "0013.44"]
[Result "1/2-1/2"]
[SetUp "1"]
[FEN "8/5pp1/5k1p/4p3/4P3/3n1P1P/3B1P2/6K1 w - - 0 38"]
[PlyCount "59"]
[EventDate "1978.??.??"]
{25/341} 38. Kg2 Kg6 (38... Ke6 {(vers c4) ne semble pas suffisant}) 39. Kg3 f5
40. exf5+ (40. Kg2) 40... Kxf5 41. Be3 Ne1 42. Bd2 Nc2 43. Bc1 Nd4 44. Be3 Ne2+
45. Kg2 h5 46. h4 $6 {Pourquoi placer un pion sur case noire ?} (46. Bd2 $1 h4
(46... g5 47. Kh1 Nd4 48. Kg2 $8 Ne6 49. Kg3 $11) 47. Kh2 {(attendant
tranquillement)} Nf4 48. Bc3 Ke6 49. Bd2 Kd5 50. Bc1 (50. Bxf4 exf4 51. Kg1 Kd4
52. Kf1 $8 Kd3 53. Ke1 $8 $11) 50... Kd4 51. Ba3 Kd3 52. Bd6 $1 (52. Bc1 $2 Ke2
$8) (52. Bb2 $1) 52... Ng6 53. f4 $3 {[#]} (53. Bc7 $6 Ke2 54. f4 $8 exf4 55. Kg1 $8
f3 56. Bd6 $8 Kd3 57. Bc7) 53... exf4 54. f3 $1 Ke3 55. Kg2 $8 $11) 46... Ke6
47. Bg5 Kd5 48. Be7 Nd4 49. Bd8 Nf5 50. Kf1 $1 Nd4 (50... Kd4 51. Ke2) 51. Kg2
Ne6 52. Be7 Kc4 53. Bd6 Kd4 54. Be7 Kd5 55. Kg3 Nd4 56. Bd8 (56. Ba3 {(pour
Fb2)} Nf5+ 57. Kh3 e4 {idem}) 56... Nf5+ 57. Kh3 Kd4 58. Bc7 e4 $1 {[#]} 59. fxe4 $1
(59. f4 $2 Kd3) 59... Kxe4 {Le Cavalier noir semble triompher, le Fou est
prétendument "mauvais", mais si un pion disparaît, il redevient bon ! Comme
Tal aimait le répéter, quand on sacrifie un pion, on n'a plus à se soucier de
le défendre !} 60. Kg2 $3 {[#]Le sauvetage est omis par les commentateurs
appointés : tenir la case f3 est plus important qu'un pion.} ({La partie se
poursuivit par} 60. Bb6 $2 Kf3 $8 $19 61. Bc5 g6 $3 (61... Kf4 $2 62. Kg2 $8
$11) (61... Nh6 $6 62. Bf8 $1 Nf5 $8) 62. Bb6 Nd6 $3 (62... Nh6 $6 63. Kh2 $1
Ng4+ 64. Kg1 $1 Ne5 $1 65. Bd4 Nc4 $1) 63. Kh2 Nc4 $1 (63... Ne4 $6 64. Kg1 Kg4
$6 65. Be3 Kxh4 $2 66. Kg2 $1 Nf6 67. f3 $11) (63... Kg4 $2 64. Kg2 $8 Nf5 65.
f3+ $3 {[#]} Kf4 $8 {(...Rxh4? perd après Fd8+ ...g5 Fb6!!)} 66. Kf2 Nxh4 67. Bc7+ $1
Kf5 68. Kg3 $11) 64. Bd4 Nd2 $1 {(la case f3 sera bien tenue, et avec le Roi
noir en g4)} 65. Bb6 (65. Kh3 Ne4) (65. Bc3 Ne4) (65. Be3 Nf1+) 65... Kg4 $1 {[#]}
66. Bd8 (66. Kg2 Nf3 $8) 66... Nf3+ $8 67. Kg2 Nxh4+ 68. Kh2 Nf3+ 69. Kg2 h4
70. Bc7 h3+ 71. Kf1 g5 72. Bd8 Kf5 73. Bc7 g4 74. Bb8 Ke4 75. Bc7 Nd4 76. Bb8
Kf3 77. Bc7 Ne2 78. Bh2 Nc3 79. Bb8 Ne4 80. Kg1 Nxf2 {0-1 Gulko-Romanishin})
60... Nxh4+ 61. Kg3 $1 {Ou en h3.} Nf5+ (61... Nf3 {(les Blancs peuvent
tolérer le Cavalier en f3 --à condition que les pions "g" & "h" ne soient pas
trop menaçants -- si le Roi noir est en e4, mais non g4 !)} 62. Bd6 $6 ({plus
simple} 62. Bd8 $1) 62... g5 63. Be7 $3 (63. Bc7 $2 h4+ $8) 63... h4+ 64. Kg4
$8 Ne5+ 65. Kh3 $8 Kf5 {(menace ...Cf3 puis ...g4+)} 66. Bxg5 $3 {[#]} Kxg5 67. f4+
$3 Kxf4 68. Kxh4 $8 $11) 62. Kg2 $8 Nd4 (62... g5 63. f3+ $1 Ke3 64. Bb6+ $1
Ke2 65. Bd8 $8 Nh4+ 66. Kg3 Nxf3 67. Bxg5 $1 ({bizarrement} 67. Be7 $6 g4 68.
Bc5 $3 Kd3 69. Kf4 $8 {sauve aussi :} Nd4 70. Bd6 $3 {(Fb6? ...Ce2+!! ou Rg3 ..
.Ce6!!)} Ne2+ {(...Ce6+ Rf5!!)} 71. Kg5 $8 g3 72. Bxg3 $1 Nxg3 73. Kh4 $8 $11)
67... Nxg5 68. Kh4 $8 $11) 63. Bd8 $1 (63. Bd6 $2 g5 $8 64. Be7 Kf4 $8 65. Kh3
g4+ $1 {et Rh4 est impossible}) (63. Ba5 $6 {(plus risqué)} g5 {(menace ...h4!)
} 64. Bd8 $1 {(ou Rg3!)} Kf4 65. Kh3 $3 {[#]} Ne6 (65... g4+ 66. Kh4 $8) 66. Be7 $3
Kf5 67. f3 $8 Nf4+ 68. Kh2 $3 {[#]} (68. Kg3 $2 h4+ $8 69. Kh2 Nd3 $8 70. Kg2 {(Fd6 .
..Ce1)} Kf4 $8 71. Bd6+ Ke3 $8 72. Be7 Ne1+ $8 {(gagne avec le pion en h4)} 73.
Kh3 Kf4 $8 $19) 68... Nd3 (68... h4 69. Bd6) 69. Kg2 $1 (69. Bd6 $1) 69... Kf4
70. Bd6+ $8 Ke3 71. Be7 $1 (71. Kg3 $1) 71... Ne1+ 72. Kg3 $8 Nxf3 (72... h4+
73. Kg4 $8) 73. Bxg5+ $8 Nxg5 74. Kh4 $11) 63... Kf4 {Gagnerait avec le PN en
g6, la case f3 étant verrouillée.} (63... g6 64. Kg3 Nf5+ 65. Kg2 $8 Kf4 66. f3
$1 Nd4 67. Bc7+ $8 Ke3 68. Bb6 $1 (68. Kg3 $6 {annule aussi mais n'est pas à
conseiller !}) 68... Kd3 69. Kg3 $11) 64. Bc7+ $1 (64. Kh3 $1 Ne6 (64... Nf3
65. Bc7+ $8) (64... Kf3 65. Kh4 $8) 65. Ba5 $1 Ng5+ 66. Kh4 $8 $11) 64... Kg4
65. Be5 $8 Nf5 66. f3+ $8 Kg5 67. Bc3 1/2-1/2
[Event "?"]
[Site "?"]
[Date "2000.??.??"]
[Round "?"]
[White "Skembris S, Iotti P"]
[Black "0400.44"]
[Result "0-1"]
[SetUp "1"]
[FEN "4r3/R1p5/1pPp1k1p/8/2PK1P2/8/7P/8 b - - 0 51"]
[PlyCount "29"]
[EventDate "2000.??.??"]
51... Re7 $2 (51... Rc8 $8 52. Ke4 Kg6 53. h4 h5 54. f5+ Kf6 55. Kf4 Rg8 $3 $11
) 52. Ra8 $1 Kf5 (52... h5 53. Rf8+ Kg6 54. Rd8 $1 Kf6 55. Kc3 $1) 53. Rf8+ $8
Kg6 (53... Kg4 54. Kc3 $8 h5 55. Kb4 Re4 (55... h4 56. Kb5 $8 Re2 57. Ka6 Rxh2
58. Kb7 Rf2 59. Kxc7 Rxf4 60. Rxf4+ Kxf4 61. Kxb6 $8 h3 62. c7 h2 63. c8=Q h1=Q
64. Qe6 $1 $18) 56. Rf7 $1 (56. Kb5 Rxf4) (56. Rc8 Re7 57. Kb5) 56... Rxf4 57.
Rxc7 Rf5 (57... d5 58. Rg7+) 58. Rb7 $1 Rc5 59. Rxb6 h4 60. c7 $8 Rxc7 61. Rxd6
$8 Rb7+ 62. Kc3 $8 Rc7 (62... Kf5 63. Rd5+ $1 Ke6 64. Rh5) 63. Rd4+ $1 Kg5 64.
h3 $1 $18) (53... Ke6 {se heurte à} 54. f5#) 54. Rd8 $2 (54. Kc3 $3 {(vers b7)}
Re1 (54... h5 55. Kb4 $1 Rf7 56. Rc8 $1 Kf5 57. Kb5) (54... Re4 55. Rc8 $1 Rxf4
56. Rxc7 Rf5 57. Rd7) 55. Rc8 $1 Rc1+ 56. Kb3 Rb1+ 57. Kc2 Rh1 58. Rxc7 Rxh2+
59. Kc3 Rh5 60. Rc8 Rc5 61. c7 $8 Kg7 62. Kd4 Kh7 63. f5 $18) 54... Kf6 $8 {En
cas d'échange de c7 contre f4 (ou h2), le Roi noir pourra protéger d6 et
neutraliser le Pc6.} 55. Kd5 (55. Kc3 Re1 $1 (55... Re4 $1 56. Rd7 Rxf4 57.
Rxc7 Rf5 $1 58. Rd7 Ke6 $8) 56. Rc8 Rc1+ 57. Kb3 Rb1+ 58. Kc2 Rh1 59. Rxc7
Rxh2+ $8 60. Kc3 Rh5 $3 {[#]} 61. Rc8 (61. Rd7 Ke6 $1) 61... Rc5 $1 62. c7 Ke7 $1 $11
{: comparer avec 54 Rc3}) 55... Kf5 $2 (55... Re1 $1 56. Rd7 Rd1+ $8 57. Ke4
Re1+ $8 58. Kf3 (58. Kd4 Re7 $1) 58... Rc1 $1 59. Rxc7 Rxc4 $11) 56. Rd7 $8 $18
Kf6 {Les Blancs ont joué 57 h3. Avaient-ils mieux ? Après 57 h3 Rf7, quel est
le meilleur coup ?} 57. h3 $6 (57. Rxc7 $3 Rxc7 58. Kxd6 $8 Rg7 (58... Re7 59.
c7 $8 Re4 {(...Te6+ Rd7! ...Te7+ Rd8! ou ...Te4 c8D ...Td4+ Re8!!)} 60. c5 $3 {[#]}
Re6+ 61. Kd5 $8 Re8 62. cxb6 $8) (58... Rc8 59. c7 $1) 59. c7 $8 Rg8 60. Kd7 $8
Rg7+ 61. Kc6 $8 Rg8 62. Kb7 $8 $18 {gagne à un temps près} (62. Kxb6 $2 Kf5 $8
$11)) (57. Rxe7 $1 Kxe7 58. f5 $1 (58. Ke4 $1) 58... Kf6 59. Ke4 $8 Kg5 60. h3
$8 {ZZ} Kf6 (60... h5 61. h4+ $8) 61. Kf4 $1 Kg7 62. h4 $1 Kf6 63. Kg4 $8 Kf7
64. Kh5 $8 Kg7 65. f6+ $8 Kxf6 66. Kxh6 $8 $18) (57. f5 $2 Re5+ $8 58. Kd4 Rc5
$1 $11) 57... Kf7 58. Rxc7 $2 {Marche si le Roi noir est en f6, non s'il est
en f7 !} (58. f5 $3 {(pas de ...Te5+)} Kf6 (58... Rxd7 59. cxd7 Ke7 60. Kc6)
59. Rxe7 $8 (59. Rxc7 $2 {(fonctionne avec le duo f4/h2, mais non f5/h3)} Rxc7
60. Kxd6 Rg7 $1 61. c7 $8 Rg8 $8 62. Kd7 Kxf5 $1 $11 {lorgnant c4}) 59... Kxe7
60. Ke4 $8 Kf6 61. Kf4 Ke7 62. h4 Kf7 63. Kg4 Kf6 64. Kh5 $3 Kg7 (64... Kxf5 {
(trait aux Noirs, ...d5! cxd5 ...Re5!=)} 65. Kxh6 $8) 65. f6+ $8 {comme déjà vu
}) (58. Rxe7+ $2 Kxe7 59. f5 Kf6 $8 60. Ke4 $8 Kg5 $8 {ZZ} 61. h4+ $8 Kf6 $8
62. Kf4 $8 h5 $8 63. Ke4 $8 Kf7 $11) 58... Rxc7 59. Kxd6 $8 Re7 $8 {Comparez
au 51e coup : le bon est devenu mauvais et vice-versa.} (59... Rc8 $2 60. c7 $8
Re8 61. f5 $3 {ZZ} h5 62. h4 $8 {ZZ} Rg8 (62... Kf6 63. Kd7 $8 Re7+ 64. Kd8 $8)
(62... Kf8 63. Kd7 $1 Re7+ 64. Kc6 $8) 63. Kd7 $8 Rg4 64. c5 $3 {[#]} Rd4+ 65. Kc6 $8
Rc4 66. Kxb6 $8 $18) 60. c7 Re8 $2 (60... Re6+ $8 61. Kd5 $8 (61. Kd7 $2 Re4 $3
$19 {: voir texte}) 61... Re8 $8 62. Kd6 {(le pion n'est pas en f5, donc)} Re6+
$1 (62... h5 63. h4 Re6+ $8) 63. Kd5 $8 Re8 $8 $11) 61. Kd7 $4 {Non seulement
un gain raté, mais un suicide !} (61. f5 $3 $18 {est le ZZ vu au 59e}) 61...
Re4 $3 {[#]} 62. c5 (62. c8=N Rd4+ $8 63. Nd6+ Kf6 $19) (62. c8=Q Rd4+ $8 63. Kc6
Rxc4+ $8 64. Kb7 Rxc8 $8 65. Kxc8 b5 $19) 62... Re7+ $8 63. Kd6 Rxc7 $8 64.
cxb6 (64. Kxc7 bxc5 $8 $19) 64... Re7 $8 65. Kc6 Ke6 0-1
[Event "?"]
[Site "?"]
[Date "2012.??.??"]
[Round "?"]
[White "Didukh, Pervakov Sumbatian"]
[Black "0134.24"]
[Result "1/2-1/2"]
[SetUp "1"]
[FEN "6bk/8/R6p/2N1Pp2/5P2/2p3p1/8/2n4K w - - 0 1"]
[PlyCount "27"]
[EventDate "2012.??.??"]
{Les Noirs ont de grosses menaces : ...Fd5+, ...c2, ...Ce2.} 1. e6 $8 (1. Ra1
$2 Bd5+ $1 2. Kg1 Ne2+ $8 3. Kf1 Nxf4 $1 $19) (1. Ra8 $2 c2 $1 (1... Ne2 $1) 2.
Rc8 Kg7 3. Rc7+ Kg6 $8 4. Rc6+ Kh5 $8 5. e6 Kh4 6. Nd7 Bxe6 7. Rxc2 Nd3 8. Nf6
Nxf4 $19) 1... c2 (1... Ne2 2. Ra2 $8 Nxf4 3. e7 $8 $11) 2. Rc6 $8 (2. Ra1 $2
Ne2 $8 3. Kg2 (3. Nd3 Bxe6 $8) 3... c1=Q $1 4. Rxc1 Nxc1 5. e7 Bf7 $8 6. Nb7
Ne2 7. Nd6 Kg7 8. e8=Q Bxe8 9. Nxe8+ Kg6 $19) 2... Ne2 $1 3. Ne4 $3 {[#]} (3. Nd3 $2
Bxe6 $8 {(menace mat)} 4. Rxe6 (4. Rc5 Kg7) 4... c1=Q+ $1 (4... g2+ $1 5. Kxg2
Nxf4+ $8 6. Nxf4 c1=Q $8 $19) 5. Nxc1 g2+ $8 6. Kxg2 Nxf4+ 7. Kg3 Nxe6 8. Nd3
Kg7 $19) 3... c1=Q+ (3... Bxe6 4. Rxc2 $8 {: texte}) (3... g2+ 4. Kxg2 $8 Nxf4+
5. Kf1 fxe4 (5... Bxe6 6. Nf2 Bb3 7. Rxh6+) 6. e7 $8 Bf7 7. Rxc2 $8 Kg7 8. Rc8
$1 $11) 4. Rxc1 $8 Bxe6 (4... Nxc1 5. e7 $8 Bf7 6. Nxg3 $8 (6. Nd6 $2 Kg7 $1)
6... Kh7 7. Nxf5 $8 Kg6 8. Nd6 $8 $11) 5. Rc2 $3 (5. Re1 $2 fxe4 $8 6. f5 (6.
Rxe2 Bg4 $8 {ci-dessous}) 6... Bc4 $8 $19) 5... fxe4 {Prendriez-vous ce
Cavalier qui vous tend les bras ?} 6. f5 $3 {[#]Préférant avoir encore un pion de
moins dans la finale de pions qui se prépare !} (6. Rxe2 $2 Bg4 $8 7. Rg2 Bf3
$8 8. Kg1 Bxg2 $8 9. Kxg2 Kg7 $8 10. Kxg3 (10. f5 Kf6 $8 11. Kxg3 Kxf5 $8)
10... Kg6 $1 11. Kg4 h5+ $8 {(texte avec PBf4 en sus)} 12. Kh4 Kf5 13. Kg3 h4+
$8 14. Kxh4 Kxf4 $19) 6... Bxf5 (6... g2+ 7. Kxg2 $8 Nf4+ 8. Kg3 $8 Nh5+ 9. Kg4
$1 Bf7 10. Rc6 $1 Kg7 11. Rd6 $1 e3 (11... Nf6+ 12. Kf4 $8 $11) 12. Kf3 $8 e2
13. Kxe2 Ng3+ 14. Kf3 Nxf5 15. Rb6 $11) (6... Nd4 7. fxe6 $8 $11) 7. Rxe2 $8
Bg4 (7... h5 8. Kg2 $1 h4 9. Re1 $8 Kg7 10. Rh1 $8 e3 11. Re1 $1 $11) 8. Rg2 $3 {[#]}
Bf3 9. Kg1 Bxg2 10. Kxg2 {Oui ; nulle sans le trait avec 3 pions de moins sur
des colonnes différentes. Le seul cas existant, paraît-il, découvert en 1985
(ou plus tôt).} Kg7 11. Kxg3 $8 Kg6 12. Kg4 $8 {[#]ZZ} (12. Kf4 $2 Kh5 $8 $19)
12... h5+ (12... Kf6 13. Kf4 $8 $11) 13. Kf4 $8 {Voilà pourquoi il fallait
impérativement libérer cette case.} h4 14. Kxe4 $8 1/2-1/2
[Event "Caïssa"]
[Site "Paris"]
[Date "1966.12.21"]
[Round "?"]
[White "Tal, M."]
[Black "Villeneuve, A."]
[Result "1/2-1/2"]
[ECO "B99"]
[PlyCount "62"]
[EventDate "1966.??.??"]
[EventType "simul"]
[EventCountry "FRA"]
1. e4 c5 2. Nf3 d6 3. d4 cxd4 4. Nxd4 Nf6 5. Nc3 a6 6. Bg5 e6 7. f4 Be7 8. Qf3
Qc7 9. O-O-O Nbd7 10. g4 b5 11. Bxf6 gxf6 {Une tentative (déjà !) d'éviter la
grande théorie.} ({Normal est} 11... Nxf6 12. g5 Nd7 13. f5 O-O (13... Nc5 14.
f6 gxf6 15. gxf6 Bf8 16. Bh3 b4 17. Nd5 exd5 18. exd5 Bxh3 19. Rhe1+ Kd8 20.
Nc6+ Kc8 21. Qxh3+ Kb7 22. Nxb4 Qd7 {Ciocaltea,V-Fischer,R/Netanya 1968}) (
13... Bxg5+ 14. Kb1 $44 O-O 15. fxe6 Nb6 16. Nd5 Nxd5 17. exd5 fxe6 18. Qg4 e5
19. Qxg5 exd4 20. Bd3 g6 21. h4 {(Thf1 : Motylev,A (2705)-Sjugirov,S (2602)/
Rijeka 2010)} Bf5 22. h5 Bxd3 23. cxd3 Rf2) (13... Ne5 14. Qg3 Nc6 15. g6 hxg6
16. fxe6 Nxd4 17. exf7+ Kxf7 18. Rxd4 Be6 {Baghdasaryan,V (2449)-Bacrot,E
(2696)/Minsk 2017}) 14. Rg1 (14. h4 b4 15. Nce2 e5 {(Savchenko,B (2609)-Ju
Wenjun (2552)/Moscow 2012)} 16. f6 $1) 14... b4 15. Nce2 e5 16. f6 exd4 17.
fxe7 Re8 18. Nxd4 Ne5 19. Qf2 g6 {Tutisani,N (2467)-Moussard,J (2601)/Skopje
2019}) 12. f5 $1 {[#]} (12. Kb1 Bb7) 12... Ne5 (12... b4 13. fxe6 $1 bxc3 14. exd7+
Bxd7 15. e5 $1) 13. Qh3 Bd7 $1 {Les deux adversaires (!) connaissent
évidemment le classique Kholmov-Bronstein.} (13... O-O 14. g5 (14. Nce2 Kh8 15.
Nf4 Rg8 16. fxe6 fxe6 17. Nfxe6 Bxe6 18. Nxe6 Qd7 19. Nd4 {Spassky,B-Donner,J/
Leiden 1970}) (14. Rg1 Kh8 15. Nce2 Rg8 16. Nf4 {(Tg3)} d5 17. fxe6 dxe4 18.
Rg3 Bxe6 19. Qxh7+ Kxh7 20. Rh3+ Kg7 $11 {Dimitrov,V (2380)-Lautier,J (2365)/
Adelaide 1988}) 14... b4 $2 (14... fxg5 15. fxe6 fxe6 16. Nxe6 Qd7 17. Nd5 Rf3
$1) 15. gxf6 Bxf6 16. Rg1+ Kh8 17. Qh6 Qe7 18. Nc6 $3 {[#]} Nxc6 19. e5 $3 {Kholmov,
R-Bronstein,D/Kiev 1964/URS-ch/}) 14. fxe6 (14. Nce2 {pour Cf4}) 14... fxe6 15.
g5 (15. Nce2 Ng6) 15... b4 $2 {Une insolence décisive !} (15... Qc8 $8 16. gxf6
(16. Qh5+ Ng6 17. h4 b4 18. Nce2) 16... Bxf6 17. Rg1 (17. Qh6 Qd8 18. Rg1 Nf7
19. Qh5 Qb6 20. Nce2 Qc5 $11 {Shavtvaladzé-Dzagnidzé Tbilissi 2000}) 17... Qc5
(17... Ng6 $1 18. e5 $1 Bxe5 $1 19. Be2 Kd8 $1 20. Kb1 Kc7) 18. Be2 $1 Ng6 19.
e5 $3 {[#]} (19. Nxe6 Qe5 $1 20. Nc7+ Kd8 21. Qf1 Rf8) 19... Qxe5 (19... Nxe5 $2 20.
Ne4 $18) (19... Bxe5 20. Nxe6 $16) 20. Bg4 $16) (15... fxg5 $2 16. Nxe6) 16.
gxf6 $1 bxc3 (16... Bxf6 17. Nxe6 Bxe6 18. Qxe6+ Qe7 19. Qxe7+ Bxe7 20. Nd5 $18
) 17. fxe7 cxb2+ 18. Kb1 $18 Nc4 $6 {Aggrave encore la situation.} (18... Ng6
19. Nxe6 Qc6 20. Ng7+ Kxe7 21. Nf5+ Ke8 22. Qb3 $1 $18) (18... Nf7 19. Nxe6 (
19. Rg1 $1) (19. e5 $1) 19... Qc8 (19... Bxe6 20. Qxe6 Qxe7 21. Qg4) 20. Ng7+
Kxe7 21. Nf5+ Bxf5 22. exf5 $18) (18... Kxe7 19. Qh4+ (19. Rg1 Nf7 20. Qh4+ Ke8
21. Be2) 19... Ke8 20. Be2 $18) (18... h5 19. Rg1 Ba4 20. Rg7 $18) 19. Bxc4 (
19. Be2) 19... Qxc4 20. Rhg1 $1 (20. Qh5+ $1 Kxe7 21. Qh4+ $1 Ke8 22. Rhg1 $1
e5 23. Rg7 $1 $18) (20. Qh6 $1 Ba4 21. Qg7 $18) (20. Rhf1 $1 e5 21. Qh6 $18)
20... e5 $8 21. Qh5+ $1 (21. Nf5 $1 Bxf5 $8 22. exf5 (22. Qxf5) 22... Rc8 23.
Rg2 $1 $18) 21... Qf7 22. Qh6 $3 {[#]} exd4 23. Rg7 $2 {Semble tout terminer, mais...
} (23. Qxd6 $8 Qxe7 (23... d3 24. Qd4 $1 Rg8 25. Qxd3 $18) 24. Qxd4 $1 (24. Qd5
$1 Rc8 25. Qxd4 Rf8 26. Rg7) 24... O-O-O (24... Rf8 25. Rg7 Rf7 26. Rg8+ Rf8
27. Rxf8+ Kxf8 28. Rf1+ Kg8 29. Qd5+) 25. Rg7 $3 (25. Qc3+ Kb8 26. Rg7 Qxe4 {
(...De6 un peu meilleur sans sauver)} 27. Rgxd7 Rxd7 28. Rxd7 $1 Rc8 29. Qg3+
$8 Ka8 30. Qf2 $8) 25... Qe6 26. Qa7 $3 {[#]} Qc6 27. Rd3 $1 Rhf8 28. Rb3 $18) 23...
Qf3 $8 $11 {Tenant la case h5 et lorgnant l'aile-Dame.} 24. Rdg1 (24. Rd3 Qe2
$1 25. Rdg3 Ba4 $1 $11) (24. Rxd4 $2 Qf1+ $8 25. Kxb2 Rb8+ 26. Kc3 (26. Ka3 Qb5
) 26... Rc8+ 27. Kb2 Qb5+ 28. Kc1 Qc5 $1) 24... Ba4 $3 {[#]La contre-attaque.} 25.
Rg8+ $2 (25. Qxd6 $1 Bxc2+ $8 26. Kxc2 Qc3+ $1 (26... Rc8+ $1 27. Kxb2 $8 Qc3+
28. Kb1 $11) 27. Kb1 Qd3+ $8 28. Kxb2 Qc3+ 29. Kb1 $11) (25. Qd2 $6 Qc3 26. Qe2
$8 $11) 25... Rxg8 $2 {Manque de sang-froid.} (25... Kd7 $3 26. e8=Q+ (26. Rxh8
Rxh8 $19) 26... Rxe8 27. Qg7+ (27. Rxh8 Bxc2+ $3 28. Kxc2 {(Rxb2 mène à un mat
en 3)} Qf2+ 29. Qd2 Qxd2+ 30. Kxd2 Rxh8 $19) 27... Kc6 $8 (27... Re7 $2 28.
Qxh8 $11) 28. Qxd4 (28. Rxh8 Qxe4 $8 29. Qxh7 Bxc2+ $8) 28... Bxc2+ $3 {[#]} (28...
Rhxg8 $2 29. Qxa4+ $8 Kc7 {(sinon, échec en d7, a5 ou b4)} 30. Qc4+ $8 Kd7 31.
Rxg8 $8 $11) (28... Rxe4 $4 29. Qxh8 $8 Bxc2+ 30. Kxb2 $8 Rb4+ 31. Ka1 $8) 29.
Kxc2 (29. Kxb2 Rhxg8) 29... Rxe4 $8 (29... Qe2+ $2 30. Kb1 $8 Rhxg8 {(...Txe4?
Dxh8)} 31. Qd5+) 30. R8g3 (30. Qd1 Re2+) (30. Qxh8 Re2+ 31. Kb1 Qd3#) (30. Qc3+
Qxc3+ 31. Kxc3 Rxg8) 30... Qe2+ $1 31. Qd2 Rc4+ $1 32. Rc3 Rxc3+ 33. Kxc3 Qxd2+
34. Kxd2 Rg8 $1 35. Rf1 Rg2+ 36. Kc3 Rxh2 $19) 26. Rxg8+ Kd7 $8 27. Rxa8 Qd1+ (
27... Bxc2+ 28. Kxc2 Qxe4+ 29. Kxb2 $11) 28. Kxb2 Qxc2+ 29. Ka3 Qc3+ 30. Kxa4
Qc4+ (30... Qc6+ 31. Kb3 Qxa8 $6 32. Qf8 $1 (32. Qh3+ $1 Kxe7 33. Qxh7+) 32...
Qe8 $8 33. Kc4 Qxe7 34. Qxe7+ Kxe7 35. Kxd4 Ke6 $11) 31. Ka3 $8 Qc3+ 1/2-1/2
[Event "Sochi"]
[Site "Sochi"]
[Date "1986.??.??"]
[Round "6"]
[White "Gligoric, S."]
[Black "Ionescu, C."]
[Result "1-0"]
[ECO "E52"]
[WhiteElo "2520"]
[BlackElo "2495"]
[PlyCount "105"]
[EventDate "1986.09.??"]
[EventType "tourn"]
[EventRounds "15"]
[EventCountry "URS"]
[EventCategory "12"]
{Quand se joue cette partie, SG a 63 ans. Il n'est certes plus au plus haut
niveau mondial, mais les bons réflexes demeurent.} 1. d4 Nf6 2. c4 e6 3. Nf3 b6
4. Nc3 Bb4 5. e3 {Le "système Rubinstein", censé tabler sur le long terme,
laissant l'avantage d'espace aux Noirs pour, in fine, faire le boa
constrictor au moyen de la paire de Fous et du rouleau compresseur de pions
centraux.} (5. Bg5) 5... Bb7 (5... Ne4) 6. Bd3 O-O (6... Ne4 7. O-O $1 Bxc3 (
7... Nxc3 8. bxc3 Bxc3 9. Rb1) 8. bxc3 Nxc3 9. Qc2 Bxf3 10. gxf3 Qg5+ 11. Kh1
Qh5 12. Rg1 Qxf3+ 13. Rg2 f5 14. Ba3 $1 Ne4 15. Rf1 {pour Fe2, f3 activant la
phalange : Keres,P-Spassky,B/Riga 1965}) 7. O-O d5 (7... c5 8. Na4 cxd4 9. exd4
Be7 10. Re1 d6 11. Nc3 Nbd7 {Villeneuve,A (2330)-Spassky,B (2570)/ ch-FRA
Angers 1990}) 8. cxd5 (8. a3 Bxc3 (8... Bd6 9. b4 dxc4 10. Bxc4 {Portisch,
L-Petrosian,T/Lone Pine/1978}) 9. bxc3 dxc4 10. Bxc4 Nc6 11. Bd3 Na5 12. Re1
Be4 13. Bf1 c5 14. Ne5 Nd7 15. Nc4 Nxc4 16. Bxc4 Qc7 17. Bf1 Rfd8 18. f3 {(le
"rouleau compresseur" en question)} Bb7 19. e4 {Gligoric,S-Loftsson,J/USA 1972
13-624}) 8... exd5 9. a3 (9. Ne5 Bd6 10. f4 c5 11. Qf3) 9... Bd6 {Il est plus
prudent de conserver ce Fou.} (9... Be7 10. b4 Nbd7 11. Qb3 a6 12. a4 Bd6 {
(texte après le 12e coup blanc, donc avec un temps de retard)} 13. Rb1 (13. Ba3
) 13... Re8 14. b5 axb5 15. axb5 Ne4 $1 {[#]} (15... Nf8 16. Bb2 Ng6 17. Ra1 {
Rakhmanov,A (2559)-Ghaem Maghami,E (2589)/Abu Dhabi 2009}) 16. Nxd5 $2 (16. h3
) 16... Ndc5 $1 17. dxc5 Nxc5 18. Qc3 Nxd3 19. Qxd3 Bxd5 20. Qe2 Be4 21. Rb3
Qf6 $17) 10. b4 $1 {"La meilleure stratégie" (SG).} Nbd7 (10... a6 $1 11. Qb3 (
11. Ne5 {(...Cc6 f4 Navara,D (2739)-Neiksans,A (2599)/Minsk 2017)} c5 $1 12.
bxc5 bxc5 13. Rb1 Qc7) 11... Qe7 $1 {SG} 12. Rb1 (12. Re1 Nbd7 13. Ra2 b5 {(...
h6 Ch4 Radjabov,T (2731)-Jakovenko,D (2733)/Tbilisi 2015)} 14. Rae2 Nb6 15.
e4 {Bacrot,E (2694)-Cornette,M (2586)/Saint-Quentin 2015}) (12. Ra2 Nbd7 13.
Re2 Rfe8 {(...Tab8 e4 Korobov,A (2700)-Karjakin,S (2762)/Berlin 2015)} 14.
Rfe1 Qf8 15. Nd2 {Gozzoli,Y (2561)-Cornette,M (2586)/Saint-Quentin 2015}) (12.
b5 Rd8 13. a4 Ne4 {Polugaevsky-Christiansen 1985 39/(712)}) 12... Nbd7 13. a4
Ne4 (13... Rfb8 14. b5 axb5 15. axb5 g6 16. h3 {Wojtaszek,R (2711)-Khairullin,
I (2634)/Aix-les-Bains 2011}) (13... c6 14. a5 Rfb8 15. axb6 Bc8 16. Qc2 Nxb6
17. e4 {Mamedyarov,S (2772)-Adams,M (2747)/Moscow 2017}) (13... Rfe8 14. b5
axb5 15. axb5 Qe6 {Salem,A (2586)-Kryvoruchko,Y (2706)/Doha 2014}) 14. Bb2 (
14. Nxd5 Bxd5 15. Qxd5 Nc3 16. Qb3 Nxb1 17. Qxb1 h6 $44) 14... Ndf6 15. b5 a5
16. Rbd1 {Petrosian,T-Browne,W/Tilburg 34/683 1982}) (10... Re8 11. Qb3 a6 12.
Rb1 Nbd7 13. a4 Nf8 14. Ba3 Ne4 $11 {Debashis,D (2501)-Navara,D (2749)/Caleta
2018}) 11. Qb3 (11. b5 a6 12. Qc2 Be7 13. bxa6 Bxa6 14. Bxa6 Rxa6 15. Nb5 c5
$11 {Korobov,A (2713)-Vallejo Pons,F (2677)/Karlsruhe 2016}) 11... a6 (11...
c6 12. Re1 (12. Bb2 Qe7 13. Rac1 Ne4 $6 {(...a5! b5 ...c5)} 14. b5 $1 c5 15.
Nxd5 Qe6 16. Bc4 Qh6 17. h3 $16 {Averbakh,Y-Ragozin,V/Garga 1953}) 12... Re8
13. Bb2 Rb8 14. Qc2 Rc8 15. Rad1 a6 {(...g6)} 16. Bf5 Rc7 17. Na4 h6 18. Ne5
Nxe5 (18... b5 {Timman,J-Van der Vliet/NLD-ch/1983}) 19. dxe5 Bxe5 20. Nxb6
Bxb2 21. Qxb2 c5 $11) 12. a4 {Ici la nulle fut conclue dans Spassky-Hort,
Montréal 1979.} (12. Bb2 Qe7 {/\ b5, Nb6}) 12... c6 {"Pour réagir à b4-b5 par .
..c6-c5, mais les Noirs permettent une autre tournure" (SG).} (12... Qe7 13.
Ba3 (13. b5 axb5 14. Nxb5 c5 {(...Fa6)} 15. Ba3 Ba6 16. Bf5 Bxb5 17. Qxb5 g6
18. Bc2 Rfc8 {Vitiugov,N (2703)-Wang Hao (2739)/St Petersburg 2012}) (13. Rb1
Rfd8 14. b5) 13... Rfb8 (13... Rfe8 14. b5 c6 15. bxc6 Bxc6 16. Rfc1 $16 {
Petrosian,T-Kupper,J/Zuerich 1961}) 14. Rfe1 (14. Bf5 Nf8 15. Rfc1 g6 16. Bh3
c6 {(Polugaevsky,L (2630)-Lautier,J (2580)/France 1992)} 17. a5 $1) 14... c6
15. a5 (15. e4) 15... b5 (15... c5) 16. Bf5 (16. e4 $1) 16... Nf8 (16... g6) (
16... Ne4) 17. Rec1 Bc8 $11 {Gligoric,S (2476)-Portisch,L (2555)/Moscow 1999})
(12... Re8 13. Bb2 (13. Ba3 Ne4 {(...De7 b5!, idem sur ...c6)} 14. Nxd5 {(b5
Real de Azua,E (2450)-Liang,A (2593)/Sitges 2019)} Ng5 $1 15. Nxg5 Qxg5 16. e4
Bxd5 17. Qxd5 Qxd5 18. exd5 Nf6 $11 {Michalik,P (2508)-Polgar,J (2698)/
Istanbul 2012}) 13... Qe7 (13... c6 14. b5 c5 15. Bf5 c4 $1 {Safin,S (2523)
-Harikrishna,P (2563)/Mumbai 2003}) 14. b5 axb5 15. axb5 Nf8 16. Rxa8 Rxa8 17.
Ne5 {Onischuk,A (2684)-Nakamura,H (2701)/Saint Louis 2009}) (12... Ne4 13.
Nxd5 (13. Bb2 Ndf6 $11) 13... Ng5 $1 {(ainsi jouaient les ordis jusqu'en 2005)}
14. Nd2 $3 {[#](éloignement du champ de bataille ?)} (14. e4 $2 Nxf3+ 15. gxf3 Qh4
$1) (14. Ne1 Nh3+ 15. Kh1 Qg5 {(...Dh4? f4!)} 16. e4 $1 {(Fe4? ...Dh4! f4 ...
Cf2+!)} Bxd5 17. exd5 Nf4 $8 18. Bxf4 {(Fc4!)} Qxf4 19. Nf3 $11) (14. Nxg5 Qxg5
{(Ftacnik,L-Ligterink,G/Wijk aan Zee 39/712 1985)} 15. Be4 {(e4 ...Fxd5 exd5 ..
.Dh5= ; Fc4? ...b5!)} Bxh2+ 16. Kxh2 Qh4+ 17. Kg1 Qxe4 18. Nf4 $14 {: pions
blancs centraux}) (14. Be2 Nc5 $1 15. bxc5 Bxd5 16. Qd1 $11) 14... Ne5 (14...
a5 15. f4 Ne6 16. b5) (14... Bxd5 15. Qxd5 Bxb4 16. f4 $1 Nc5 $1 17. Bc4) (
14... Nh3+ $2 15. Kh1 $8 Qg5 16. Be4 $1 $18) 15. dxe5 Bxe5 16. Ra3 $1 Bxd5 {(..
.Dxd5 Dxd5 puis f4)} 17. Qc2 $1 a5 $3 {[#](remarquable diversion)} (17... Nh3+ $2
18. Kh1 $8 Qh4 19. f4 $18) (17... Nf3+ $2 18. Nxf3 $8 Bxf3 19. Bxh7+ $8 Kh8 20.
Qf5 $3 $18) 18. bxa5 (18. b5 Bd6 $1 19. f4 $8 {(Ta1 ...Ch3+ Rh1...Dh4!)} Bxa3
20. Bxa3 Ne6) 18... Nf3+ $1 19. Nxf3 $8 (19. Kh1 $4 Qh4 $8 20. h3 Nxd2 $19)
19... Bxf3 20. Bxh7+ $8 (20. gxf3 $2 Qg5+ 21. Kh1 Qh5 $8 $11) 20... Kh8 21. Bf5
$1 (21. Qf5 Rxa5 $8 22. Qh3 Bg4 $1) 21... Qg5 22. Bh3 $1 Bd6 23. axb6 $3 Qe5 (
23... Bxa3 24. Bxa3) 24. g3 $8 Qh5 25. Qf5 $16) 13. a5 $1 b5 (13... bxa5 14.
Rxa5 $16) 14. e4 $1 {[#]} dxe4 (14... c5 15. bxc5 (15. dxc5) 15... dxe4 16. Nxe4
Bxh2+ 17. Nxh2 Bxe4 18. Bxe4 (18. Rd1) 18... Nxe4 19. Re1 Ndf6 20. Bb2 Nd2 21.
Qc2 Nc4 22. Bc3 Rb8 23. Nf3 $1 b4 $6 (23... Qd5) 24. Qd3 $1 Nxa5 25. Bd2 $16)
15. Nxe4 Nxe4 16. Bxe4 Nf6 17. Bc2 Nd5 {Tout irait bien pour les Noirs sans le
Fb7 !} 18. Bd2 Re8 19. Rae1 Rxe1 20. Rxe1 Qf8 $6 {"Pour ...Te8" (SG).} ({A
envisager} 20... Qc7 21. Ng5 (21. Qb1 h6 22. h3 Rd8 23. Ne5 Bc8) 21... Bxh2+
22. Kf1 h6 23. Qh3 Bf4 24. Bxf4 Nxf4 25. Qe3 {(menace mat)} g6 26. Ne4 Kg7 27.
d5 $1 {[#]} Qe5 $1 (27... Nxd5 28. Qd4+ f6 $8 29. Nc5 Bc8 30. Re8 Rb8 31. Qe4 $1 Qf7
{(pour ...Ff5)} 32. Qe1 $3 {[#](pour Fb3 ; et non Cd7? ...Tb7! ni De2?? ...Fg4!)}
Qc7 33. Bxg6 $1 {(meilleur que Fb3 ...Dd6)} Kxg6 {(...Fg4 Te4!)} 34. Rg8+ Kh7
35. Qe8 $18) 28. Nc5 (28. d6 c5 $1) 28... Qxe3 29. fxe3 Nxd5 30. Nxb7 Nxb4 31.
Rc1 (31. Bb1) 31... Re8 32. Ke2 $16) 21. Ng5 $1 {[#]} (21. Be4 f6 (21... Re8 22. Ne5)
22. Bf5 Bc8) (21. Bxh7+ $2 Kxh7 22. Ng5+ Kg8 23. Qh3 Nf6 $8 $19) 21... g6 $2 {
Une faute grave dont les joueurs ne se sont pas avisés.} (21... h6 $8 {(sans
doute insuffisant mais le moindre mal)} 22. Qd3 $1 g6 (22... Nf6 $4 23. Nh7 $3
$18 {SG}) (22... f5 23. Ne6 Qf7 24. Qh3 $1 $16) 23. Ne6 $3 {[#]SG} Qb8 (23... Qe7
24. Nc5 $1 Qc7 25. Qh3 h5 26. Nxb7 Qxb7 27. Bxg6 $1 fxg6 28. Qe6+ Qf7 29. Qxd6
$16) (23... Qc8 24. Bxh6 $18 {ou Cc5}) (23... fxe6 24. Qxg6+ $1 Qg7 25. Qxe6+)
24. Qh3 $1 (24. Bxh6 Qe8 $1 25. Qh3 $1) 24... h5 25. Ng5 $1 Qc8 26. Bxg6 $3
Qxh3 27. Bxf7+ Kg7 28. gxh3 Bxb4 (28... Bc8 29. Bxd5 cxd5 30. Re8 $18) 29. Bxb4
Nxb4 30. f4 $18) 22. Qh3 $1 $18 Qg7 (22... h6 23. Bxg6 $3 {[#]} (23. Ne6 $1 {SG} Bc8
$8 24. Bxh6 $3 {(Cxf8? =)} Qe7 25. Bg7 $3 fxe6 26. Qh8+ $8 Kf7 27. h4 $3 {[#]} Bxb4
28. h5 $8 gxh5 29. Bd1 $3 {(Te5! ...Fd2 Txd5 ou Fd1!)} Nf4 {(...Cf6 Te3!)} 30.
Re4 $1 e5 31. Bxe5 $18) (23. Qd7 $2 hxg5 24. Qxb7 Qc8 $1) 23... fxg6 (23... Bc8
24. Bxf7+ Qxf7 25. Qxh6) 24. Qe6+ $8 Kh8 (24... Kg7 25. Qd7+) 25. Nf7+ $8 Kh7
26. Nxd6 $18) (22... h5 23. Bxg6 $3 {SG} (23. Qd7 $1) 23... fxg6 24. Qe6+ $1
Kh8 25. Qxg6 $1 $18) (22... Nf6 23. Bb3 $8 $18) 23. Qd7 $3 {[#]Coup gagnant, joué
par intuition, comme il apparaît au 26e.} Bc7 24. Bb3 $8 {Menace Fxd5.} (24.
Be4 $2 Rd8 $8) 24... Rd8 25. Re8+ $8 Rxe8 26. Qxe8+ $6 {Manquant un gain
immédiat, très original.} (26. Bxd5 $3 Rf8 (26... cxd5 27. Qxe8+ Qf8 28. Qd7 $8
$18) (26... Rc8 27. Bxf7+ Kh8 28. Ne6 $18) 27. Bb3 $1 Bxa5 28. Nxf7 $1 (28.
Qxb7) (28. bxa5) 28... c5 $1 29. Bh6 $1 c4 30. Bxg7 Rxf7 31. Bxc4 bxc4 32. Qe8+
Kxg7 33. bxa5 $18) 26... Qf8 27. Qd7 $8 Qe7 28. Qxe7 Nxe7 29. Bxf7+ Kg7 {Les
Blancs se contentent d'un bon pion de plus, qui sera réalisé malgré un
flottement.} 30. Bb3 (30. Be6 $1) 30... Bc8 $8 31. Be6 $1 (31. Ne6+ $1 Bxe6 32.
Bxe6 $16) 31... Bd6 32. Bxc8 Nxc8 33. Ne6+ $6 {Rate le coche.} (33. f3 $1 h5
34. g4 $16) (33. g4 $1 h5 34. f3 $16) 33... Kf6 $14 34. Nd8 $2 (34. Ng5 $1 {
(défaisant l'erreur)} Kf5 35. h3 (35. Nxh7 $6 Ke4 $1) 35... h5 36. f3 Bf4 37.
Bxf4 Kxf4 38. Ne6+ Ke3 $8 39. Kf1 $1 (39. Nc7 Kxd4 40. Nxa6 Kc4 41. Kf2 c5 $1
42. Nxc5 {(bxc5 ...b4)} Kxb4 43. Nb7 Kc4 $8 44. a6 Na7 $1 {(...b4? Cd6+!!)} 45.
Nd6+ Kc5 $11) (39. h4 $1 Kd3 40. Nc5+) (39. f4) 39... h4 40. f4 $1 (40. Nc5)
40... Ne7 (40... Kd3 41. Nc5+) 41. Nc5 Kxd4 42. Nxa6 Kc4 43. Ke2 Nc8 44. Kf3 c5
$1 45. Nxc5 $1 (45. bxc5 b4 $1 46. Nxb4 Kxb4 47. Kg4 Kxa5 48. Kxh4 Kb5 49. Kg5
Ne7 $8 $11) 45... Kxb4 46. Nd3+ Kc4 47. Ke4 b4 48. a6 b3 49. Ke3 $8 Kb5 (49...
Na7 50. Kd2) 50. Kd4 Ne7 (50... Kxa6 51. Nc5+) 51. a7 Nc6+ 52. Kc3 $8 Nxa7 53.
Kxb3 $8 $18) (34. Nc5 $2 Bxc5 35. dxc5 Ne7 $11) 34... Na7 $2 {Ici un
contre-jeu s'imposait.} (34... Ne7 35. Kf1 $16) (34... Ke7 $1 35. Nxc6+ Ke6 $1
36. Nd8+ Kd5 $1 37. Nb7 Kxd4 38. Nc5 Bxc5 39. Be3+ $8 Kd5 40. Bxc5 $8 Nd6 $8
41. Bxd6 Kxd6 42. f4 Kd5 $8 43. Kf2 Kc4 $8 44. g4 Kxb4 $8 45. h4 Kc5 $1 (45...
h5 $2 46. f5 $1) 46. Ke3 $1 (46. g5 $1 Kd5 47. Ke3 $8 {idem}) 46... Kd5 (46...
h5 $2 47. f5 $8) 47. g5 $3 (47. Kd3 $2 h5 $3) 47... Ke6 48. Ke4 $8 $11) 35. g4
$1 (35. Kf1 $1 Ke7 (35... Kf5 36. f3) 36. Nb7 $8 Ke6 37. g4 (37. Ke2) 37... Kd5
38. Ke2 Nc8 (38... Bxh2 39. f4) 39. Kd3 $1 Bxh2 40. Nc5 $18) 35... Be7 (35...
Ke7 36. Nb7 $8 Ke6 37. Nc5+ $1 (37. f4 $1) 37... Bxc5 38. dxc5 $8 Kd5 39. Bg5
$3 {comme dans le texte}) 36. Nb7 $8 Ke6 37. Nc5+ $1 (37. f4) 37... Bxc5 (37...
Kd5 38. Nxa6 Bf6 39. Be3 Bxd4 40. Bxd4 Kxd4 41. Kg2 $18) 38. dxc5 Nc8 39. Bg5
$3 {[#]} (39. Kg2 $2 Ne7 $8) 39... Kd5 40. f4 $8 (40. Kf1 $2 Kc4) 40... Ke4 (40...
Kc4 41. f5 $8 gxf5 42. gxf5 $8 {SG} Kd5 (42... Kxb4 43. f6 $8) 43. Kf2 Ke5 44.
f6 $1 Ke6 45. Kf3 $18) (40... h6 41. Bxh6 $8 Ne7 42. Bg5 $1 Nc8 43. h4) 41. Kg2
$1 {Normal et gagnant.} ({Encore plus simple} 41. h4 $1 h6 (41... Na7 42. Kf2)
42. Bxh6 Ne7 43. Bg5) 41... h6 42. Bxh6 $8 Ne7 43. Bg5 $1 Nd5 44. h4 $1 Nxb4
45. f5 $1 gxf5 46. h5 $8 Nd3 47. h6 $8 Ne5 48. h7 $1 Nf7 49. Kg3 $8 b4 (49...
Ke5 50. Kh4 $1 f4 51. Kh5 f3 52. Bh4 $3 {[#]} (52. Be3 $2 Nh8 $1 53. g5 $8 {(Rh6? ...
Re4!! -+)} Kf5 $8 54. Kh4 $8 $11) 52... Nh8 53. Kh6 $8 b4 54. Kg7 $8 $18) (
49... fxg4 50. Kxg4 $8 Ke5 51. Bc1 $18) 50. Bf6 b3 (50... f4+ 51. Kf2) 51. Bb2
f4+ (51... fxg4 52. Kxg4 $8 Kd3 53. Kf5) 52. Kf2 f3 53. h8=Q (53. h8=Q Nxh8 54.
Bxh8 Kf4 55. g5 $8 {SG} Kxg5 56. Kxf3 $8 $18) 1-0
[Event "2#"]
[Site "?"]
[Date "1967.??.??"]
[Round "?"]
[White "Lazarev, Y."]
[Black "4888.15"]
[Result "1-0"]
[SetUp "1"]
[FEN "q3rb2/p1N5/2p1R2p/1B4Rn/3k1p2/BPp2Q2/1n5r/K3N2b w - - 0 1"]
[PlyCount "0"]
[EventDate "1967.??.??"]
1-0
[Event "2#"]
[Site "?"]
[Date "1973.??.??"]
[Round "?"]
[White "Hermanson, H."]
[Black "4788.35"]
[Result "1-0"]
[SetUp "1"]
[FEN "3b4/pp1Q1P1K/b5p1/4p3/2B1k3/qNPRBpPN/n6n/3r1r2 w - - 0 1"]
[PlyCount "0"]
[EventDate "1973.??.??"]
1-0
[Event "2#"]
[Site "?"]
[Date "1925.??.??"]
[Round "?"]
[White "Hartong, J."]
[Black "0888.22"]
[Result "1-0"]
[SetUp "1"]
[FEN "2b2b2/BPr2n2/1R3r1p/2R2p2/1nP3B1/6N1/5kNK/8 w - - 0 1"]
[PlyCount "0"]
[EventDate "1925.??.??"]
1-0
[Event "2#"]
[Site "?"]
[Date "1963.??.??"]
[Round "?"]
[White "Michel, F."]
[Black "4858.42"]
[Result "1-0"]
[SetUp "1"]
[FEN "3r3b/6nK/2RnN2p/7r/2Bpk1PP/Q2RP3/1q2N1PB/8 w - - 0 1"]
[PlyCount "0"]
[EventDate "1963.??.??"]
1-0
[Event "2#"]
[Site "?"]
[Date "1895.??.??"]
[Round "?"]
[White "Maguire, E."]
[Black "1255.21"]
[Result "1-0"]
[SetUp "1"]
[FEN "8/1K1Rp3/3bP3/2P2N1B/R1N1k3/8/5Q2/2B1n3 w - - 0 1"]
[PlyCount "0"]
[EventDate "1895.??.??"]
1-0
[Event "2# "]
[Site "?"]
[Date "1962.??.??"]
[Round "?"]
[White "Mansfield, C."]
[Black "4587.32"]
[Result "1-0"]
[SetUp "1"]
[FEN "6RK/1np1Pk1n/4r1N1/3R2PB/qbQB1P2/8/p7/1b6 w - - 0 1"]
[PlyCount "0"]
[EventDate "1962.??.??"]
1-0
[Event "2#"]
[Site "?"]
[Date "1962.??.??"]
[Round "?"]
[White "Bugnicourt, P."]
[Black "1885.54"]
[Result "1-0"]
[SetUp "1"]
[FEN "5rB1/2R1RN2/3P2p1/B1p1K1P1/P1k3Nn/b1PpQp2/P5b1/4r3 w - - 0 1"]
[PlyCount "0"]
[EventDate "1962.??.??"]
1-0
[Event "2#"]
[Site "?"]
[Date "1947.??.??"]
[Round "?"]
[White "Waterhouse, T."]
[Black "1280.32"]
[Result "1-0"]
[SetUp "1"]
[FEN "1Q3b2/8/2BP1B1R/1P3p2/5k1p/K6b/5P2/6R1 w - - 0 1"]
[PlyCount "0"]
[EventDate "1947.??.??"]
1-0
[Event "2#"]
[Site "?"]
[Date "1962.??.??"]
[Round "?"]
[White "Ellerman, A."]
[Black "0228.02"]
[Result "1-0"]
[SetUp "1"]
[FEN "8/8/8/nR1p4/5K2/2k1B1NR/p7/Nn3B2 w - - 0 1"]
[PlyCount "0"]
[EventDate "1962.??.??"]
{AV ajoute le PNa2 pour éviter 1 Txb1. M. Kovacevic avait, lui, ajouté un PNb7
!} -- 1-0
[Event "2#"]
[Site "?"]
[Date "1900.??.??"]
[Round "?"]
[White "Shinkman, W."]
[Black "1451.12"]
[Result "1-0"]
[SetUp "1"]
[FEN "3r4/5Q2/1B2p1B1/4kPR1/p7/KbN5/8/8 w - - 0 1"]
[PlyCount "0"]
[EventDate "1900.??.??"]
1-0
[Event "2#"]
[Site "?"]
[Date "1964.??.??"]
[Round "?"]
[White "Hoffmann, F."]
[Black "4887.23"]
[Result "1-0"]
[SetUp "1"]
[FEN "3kb1R1/1Pprnp1K/2pP4/1r2NB2/2qb1nQB/8/8/3R4 w - - 0 1"]
[PlyCount "0"]
[EventDate "1964.??.??"]
{Les coups ...Txb7 et ...cxd6 sont trop forts, donc...} -- 1-0
[Event "2#"]
[Site "?"]
[Date "1895.??.??"]
[Round "?"]
[White "Grosvenor, FA."]
[Black "1855.13"]
[Result "1-0"]
[SetUp "1"]
[FEN "1nN1R3/1R6/r2pN3/r2k2K1/Bp2p3/8/b1P5/B4Q2 w - - 0 1"]
[PlyCount "0"]
[EventDate "1895.??.??"]
1-0
[Event "3#"]
[Site "?"]
[Date "2003.??.??"]
[Round "?"]
[White "Shavyrin, V."]
[Black "0583.31"]
[Result "1-0"]
[SetUp "1"]
[FEN "1B6/2K2b2/3R1R2/4k1b1/4P3/1n1Bp3/2P1P3/5r2 w - - 0 1"]
[PlyCount "0"]
[EventDate "2003.??.??"]
{Croix grecque de la Tour. Trois mats sur la même case par 3 unités
différentes.} -- 1-0
[Event "3#"]
[Site "?"]
[Date "1954.??.??"]
[Round "?"]
[White "Gebelt, V."]
[Black "1071.46"]
[Result "1-0"]
[SetUp "1"]
[FEN "8/1b3p2/3pPK2/8/pP1pk3/2pN2P1/Q2pBP2/2b5 w - - 0 1"]
[PlyCount "0"]
[EventDate "1954.??.??"]
{Ce chef-d'oeuvre n'a obtenu qu'une MH au "mémorial Platov" et ne figure pas
dans l'album fide. L'incompétence des juges n'est pas un phénomène récent.} --
1-0
[Event "5#"]
[Site "?"]
[Date "1850.??.??"]
[Round "?"]
[White "Grimshaw, W."]
[Black "1647.32"]
[Result "1-0"]
[SetUp "1"]
[FEN "4r1r1/8/B2N4/1P1k2n1/1K2pPb1/2Q2p1n/2P5/8 w - - 0 1"]
[PlyCount "0"]
[EventDate "1850.??.??"]
{Donné au championnat du monde 1984.} -- 1-0
[Event "aidé 2# b) Tf5 en f7"]
[Site "?"]
[Date "2001.??.??"]
[Round "?"]
[White "Ivanov, B."]
[Black "3863.02"]
[Result "1-0"]
[SetUp "1"]
[FEN "1b3r2/q7/6n1/3b1r2/R3R3/1p5k/2p5/7K b - - 0 1"]
[PlyCount "0"]
[EventDate "2001.??.??"]
1-0
[Event "aidé 3# 2 sol"]
[Site "?"]
[Date "2010.??.??"]
[Round "?"]
[White "Zujevas, N."]
[Black "3756.06"]
[Result "1-0"]
[SetUp "1"]
[FEN "2n2r2/1np2r2/1Rq1k3/1bpp3p/2pB4/1p3B2/8/5K2 b - - 0 1"]
[PlyCount "0"]
[EventDate "2010.??.??"]
{Donné au championnat de Lithuanie 2018. N'a été résolu complètement que par
le vainqueur.} -- 1-0
[Event "inv 6#"]
[Site "?"]
[Date "1966.??.??"]
[Round "?"]
[White "Rusek, J."]
[Black "1551.35"]
[Result "0-1"]
[SetUp "1"]
[FEN "8/p7/1p4R1/1R1K1p2/1N1P1p2/3Qbk2/P3r1pP/3B2B1 w - - 0 1"]
[PlyCount "12"]
[EventDate "1966.??.??"]
1. Ke5 $1 (1. Kc4 $2 {est un leurre}) 1... a5 (1... a6 2. Rbxb6 a5 3. Nd5 a4 4.
Rbf6 a3 5. Rg3+ fxg3 6. Qxf5+ Bf4#) 2. Nd5 a4 3. Nf6 a3 4. Rd5 b5 5. Rg3+ fxg3
6. Qxf5+ Bf4# {Permutation de deux bloqueurs.} 0-1
Commentaires
1 Alain Le 23/02/2021
2 Michel Caillaud Le 22/02/2021